Jantların yeniden sıkıştırılması

Pratik bilgiler: Neden bijonlar yeniden sıkılmalıdır?

• Lastik değişiminden sonra lastiklerinizi 50 km kullandığınızda, lastikçiler ve lastik bayileri, jantlarınızın bijonlarını ücretsiz olarak yeniden sıkacaktır.
• Zaman içinde bijonlar, günlük kullanılan aracın tipik stres faktörlerine ve kuvvetlere maruz kalır.
• Bu stres faktörleri, bijonların sıkışmasına veya gevşemesine yol açabilir.
• Bijonlar çok gevşekse, düşük de olsa, sürüş sırasında tekerleğin çıkma riski vardır.

Arabanıza yeni jant ve lastik taktırdığınızda (örneğin duyarlı davranıp yaz veya kış lastiklerinize geçtiğinizde),ilk 50 kilometreden sonra bijonların yeniden sıkıştırılması önemlidir.

Neden sorumluluk sahibi bir sürücü bunu yaptırır? Mesele yol güvenliğidir. Bijonlar, jantı göbeğe güvenli bir şekilde sabitler, bu nedenle bunlar, aracın hayati parçalarıdır. Ancak doğru miktarda tork uygulanmadığında, bijonlar görevini yerine getiremez.

Gevşek bijonların kontrolü

Tork, bir bijona uygulanan bükme kuvvetinin birim ölçüsüdür. Teknisyenler, bir jantı ilk kez takarken araç üreticisinin belirttiği teknik özelliklere göre her bijonun tork ayarını yapacaktır. Ancak ikinci bir kontrol gerekir.

Çünkü bir süre sonra, bijonlar  günlük sürüş sırasında  stres faktörlerine ve kuvvetlere maruz kalacaktır. Bu faktörler aracın ağırlığının desteklenmesi, sürüşün dönme etkileri, ısınma ve soğuma döngüleri ile yoldaki tümseklerden kaynaklanan sarsıntılardır. Bunlar, bijonların yerinden hafifçe kayarak sıkışmasına veya gevşemesine neden olabilir.

Ayrıca bijon yivleri veya bijon ve jant arasındaki yüzeylerde kir, toprak, pas veya kum bulunması, ilk montaj sırasında yanlış tork oluşturabilir. Bu durumda, uygulanan kuvvet sürtünmeden fazla olsa da sıkma kuvvetine dönüşmez.

Bu nedenle birçok tamir atölyesi ve lastik bayii, jantların bijonlarının yeniden sıkıştırılması için, sürücülerin bir sonraki iş gününde tekrar gelmesini ister. Bu hızlı ve genellikle ücretsiz işlemde, jant üzerindeki her bir bijon kontrol edilerek çok sıkı veya gevşek olup olmadığına bakılır.

Bijonlar çok sıkıysa, jant cıvatalarının gerilmesi gibi ciddi sorunlara neden olabilir. Ayrıca fren kampanalarının, rotorların veya göbeğin yamulmasına yol açabilirler. Aynı zamanda bijonlar gevşekse, düşük de olsa, sürüş sırasında jantın çıkma riski vardır. Bu ihtimal çok düşüktür, ancak gerçekleşirse, sizin ve trafikteki diğer kişilerin güvenliğini tehlikeye atacaktır.

Bijonların tork ayarı ne zaman yapılmalı?

Yeni veya değiştirilen lastikler ilk takıldığında, sorumlu kişi bijonları araç üreticisinin tavsiyelerine uygun olarak sıkmalıdır. Bu bilgiler, kullanım kılavuzunda mevcuttur veya araç üreticisine başvurulabilir.

Yeni lastikler yaklaşık 50 kilometre kullanıldıktan sonra bijonları  kontrol edilmeli ve gerekirse önceki değerlere getirilmelidir.

Ancak her otomobilin tork gereksinimi aynı değildir. Farklı araç modelleri, bijonların düzgün bir şekilde sıkılması ve herhangi bir hasara neden olmaması için farklı miktarda tork gerektirir.

Bijonların  tork ayarı için doğru sıra

Bijonlar tork anahtarı adı verilen özel bir aletle gevşetilmeli ve sıkılmalıdır.

Teknisyen, başta tork anahtarının ayarını gerekli tork değerinin yarısına getirecek ve her bir bijonu  bu ayara göre sıkacaktır.  Ardından anahtar, tüm bijonları   doğru tork değerine getirecek şekilde ayarlanır.

Jant üzerindeki bijonlar , doğru torkun sağlanması için belirli bir sırayla sıkılır. Beş veya on bijonu olan jantlar için doğru sıra, yıldız şeklindedir. Sadece dört bijonu  olan jantlarda ise, bijonlar  çarpı şeklinde bir sırayla sıkılır.